Σας έτυχε ποτέ να είστε ξύπνιοι στο κρεβάτι σας αλλά να μην μπορείτε να κουνηθείτε καθόλου; To σώμα σας παράλυτο. Ένας τεράστιος φόβος σας κυριεύει και δεν μπορείτε να μιλήσετε για να καλέσετε βοήθεια.
Στην άκρη του ματιού σας, βλέπετε μια σκιά να πλανάται μέσα στο δωμάτιο. Η σκιά σας πλησιάζει και κάθεται στο στήθος σας και εσείς δυσκολεύεστε να αναπνεύσετε.
Μπορεί να ακούγεται σενάριο ταινίας τρόμου, όμως τέσσερις στους 10 ανθρώπους, βίωσαν αυτή την εμπειρία.
Η υπνική παράλυση (sleep paralysis), είναι μια παράδοξη κατάσταση, όπου το άτομο έχει αίσθηση το τί γίνεται στο περιβάλλον του, όμως βρίσκεται σε πλήρη ακινησία, χωρίς να μπορεί μιλήσει ή να ανταποκριθεί στα ερεθίσματα γύρω του.
Η εν λόγω κατάσταση συμβαίνει όταν ο εγκέφαλος και το σώμα δεν μεταβαίνουν αρμονικά και συγχρονισμένα από τη μία φάση ύπνου, στην επόμενη. Από τον ελαφρύ ύπνο στον βαθύτερο και ούτω καθεξής.
Μια κατάσταση η οποία παρατηρείται συνήθως στα εφηβικά χρόνια, αλλά και σε πιο μεγάλες ηλικίες, τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες, ενώ η υπνική παράλυση μπορεί να έχει κληρονομικά χαρακτηριστικά. Συνήθως συμβαίνει την ώρα που σας παίρνει ο ύπνος ή την στιγμή που ξυπνάτε.
Στην πρώτη περίπτωση ονομάζεται υπναγωγική, ή προϋπνική παράλυση ύπνου και στη δεύτερη υπνοπομπική, ή μεταϋπνική παράλυση ύπνου.
Στην προϋπνική παράλυση, καθώς σας παίρνει ο ύπνος, το σώμα χαλαρώνει και ο εγκέφαλος ξεκινά να μειώνει τις «στροφές» του. Ξεκινάτε να μην έχετε την αίσθηση του τί γίνεται γύρω σας και έτσι δεν μπορείτε να αντιληφθείτε την αλλαγή.
Αν όμως ο εγκέφαλος παραμένει σε εγρήγορση ενώ το σώμα πέφτει σε καταστολή, τότε μπορείτε να αντιληφθείτε τα πάντα γύρω σας, χωρίς ωστόσο να μπορείτε να κινηθείτε.
Στην μεταϋπνική παράλυση, το σώμα φεύγει από την κατάσταση REM – τη γρήγορη δηλαδή γρήγορη κίνηση των ματιών – στην κατάσταση NREM – τη μη ταχεία κίνηση των ματιών.
Στην εν λόγω κατάσταση, το σώμα χαλαρώνει. Καθώς ολοκληρώνεται ο κύκλος ΝREM, το άτομο επανέρχεται στην κατάσταση REM όπου τα μάτια κινούνται γρήγορα και βλέπετε όνειρα, όμως το σώμα παραμένει χαλαρό και οι μυς είναι απενεργοποιημένοι.
Εάν κάτι πέσει στην αντίληψή σας σε αυτή την φάση, τότε δεν μπορείτε να μιλήσετε ή να αντιδράσετε.
Παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν είναι η κατάχρηση ουσιών, η έλλειψη ύπνου, η ναρκοληψία, ή νυχτερινές κράμπες στα πόδια, ψυχικές παθήσεις όπως αυξημένο στρες, ή διπολική διαταραχή, το να κοιμάται κάποιος ανάσκελα, η χρήση ορισμένων φαρμάκων, όπως επίσης και ένα ακανόνιστο πρόγραμμα ύπνου που αλλάζει συχνά.
Η υπνική παράλυση μπορεί να διαρκέσει από μερικά δευτερόλεπτα μέχρι και μερικά λεπτά, όπου το άτομο πιθανών να αισθανθεί πίεση στο στήθος ή μια αίσθηση πνιγμού, όπου δυσκολεύεται να αναπνεύσει. Σε κάποιες περιπτώσεις προκαλούνται παραισθήσεις και η αίσθηση πως δεν είσαι μόνος σου μέσα στο δωμάτιο.
Δια μέσω των αιώνων η υπνική παράλυση δικαιολογείτο με την ύπαρξη μιας διαβολικής παρουσίας που περιγραφόταν είτε ως δαίμονες της νύχτας είτε ως εξωγήινες παρουσίες.
Σχεδόν κάθε πολιτισμός και χώρα έχει παρόμοιες ιστορίες με πλάσματα που τρομοκρατούν ανθρώπους τη νύχτα. Από αρχαιοτάτων χρόνων οι άνθρωποι απέδιδαν την υπνική παράλυση σε σκοτεινά και σατανικά πλάσματα.
Στην Κύπρο και την Ελλάδα, πιστεύεται πως η υπνική παράλυση οφείλεται σε ένα πλάσμα που ομοιάζει με φάντασμα το οποίο ονομάζεται Μόρα, Βραχνάς ή Βαρυπνάς.
Πιστευόταν πως προσπαθούσε να κλέψει τη μιλιά του θύματός του ή απλά καθόταν πάνω στο στήθος του για να του προκαλέσει ασφυξία.
Περίπου το 40 τοις 100 των ανθρώπων βίωσαν ή θα βιώσουν αυτή την εμπειρία.
Τέσσερις στους 10 θα ζήσουν τον τρόμο του να μην μπορείς να κουνηθείς ή να μιλήσεις αλλά να μπορείς να αντιληφθείς το τί συμβαίνει γύρω σου.
Ακόμη και εσύ μπορείς να δεις μια μαύρη σκιά να κάθεται πάνω σου και να σου παίρνει σιγά σιγά την ανάσα.
Comments